Stakeholder Analysis and Stakeholder Map

Paydaş analizi katılımın sağlanması için en önemli araçtır. Üniversitenin stratejik planla ilgili etkileşimde bulunduğu tarafların görüşlerinin dikkate alınması, stratejik planın paydaşlar tarafından sahiplenilmesini ve kamu hizmetlerinin yararlanıcıların ihtiyaçları doğrultusunda şekillendirilmesiyle başarı düzeyinin artırılmasını sağlar. Paydaşlar, üniversiteden doğrudan veya dolaylı, olumlu veya olumsuz etkilenen veya üniversiteyi etkileyen bireyler, gruplar veya kurumlardır. Paydaşlar, iç ve dış paydaşlar olarak sınıflandırılır: İç paydaşlar:

 Üniversite içinde üniversiteden etkilenen veya üniversiteyi etkileyen bireyler ve gruplar. Üniversite çalışanları ve yöneticileri iç paydaşlara örnek olarak verilebilir. Dış paydaşlar:

 Üniversite dışında üniversiteden etkilenen veya üniversiteyi etkileyen bireyler, gruplar veya kurumlar. Öğrenciler, potansiyel öğrenciler, mezunlar, diğer üniversiteler ve üniversite faaliyetleriyle ilişkili kamu idareleri, sivil toplum ve özel sektör kuruluşları dış paydaşlara örnek olarak verilebilir.

Paydaş analizi şunları amaçlamaktadır;

 Paydaşların görüşlerini, önerilerini ve beklentilerini stratejik planlama sürecine dahil edin. Paydaşların planın ve uygulanabilirliğinin sahipliğini artırın. Üniversitenin hizmetlerinin etkili bir şekilde sağlanmasını engelleyebilecek unsurları belirleyin ve bunları ortadan kaldırmak için önlemler alın. Paydaşlar arasındaki ilişkileri ve olası çıkar çatışmalarını belirleyin. Üniversitenin güçlü ve zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri hakkında fikir edinin.

Paydaş analizi aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır:

Paydaşların belirlenmesi Paydaşların önceliklendirilmesi Paydaş değerlendirmesi Paydaş görüş ve önerilerinin alınması ve değerlendirilmesi.

Bu aşamaların detayları için Katılım İlkeleri ve Paydaş Anketi Rehberleri kullanılabilir.

Paydaş Tanımlaması

Paydaş analizinin ilk aşamasında, üniversitenin paydaşları belirlenir. Belirleme sürecini başlatmanın etkili yollarından biri, stratejik planlama ekibi içinde beyin fırtınası yapmaktır. Üniversitenin paydaşlarını belirlemek için aşağıdaki sorular sorulur:

*Üniversitenin ürün/hizmetleri ile ilgilenenler kimlerdir?

*Üniversitenin ürün/hizmetlerini kimler kullanıyor?

*Üniversitenin ürün/hizmetlerinden kimler etkileniyor?

*Üniversitenin ürün/hizmetlerini etkileyenler kimlerdir?

Üniversitenin paydaşları iç paydaşlar ve dış paydaşlar olarak sınıflandırılır. Ayrıca bir paydaşın içinde farklı özelliklere, beklentilere ve öneme sahip alt gruplar varsa; bu alt gruplara göre paydaşların belirlenmesi paydaş analizinin etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesini sağlar.

Paydaşların Önceliklendirilmesi

Belirlenen paydaş sayısı, etkili iletişimi imkansız kılacak kadar büyük olabilir. Bu nedenle, paydaş görüşlerinin alınması ve bunların plana yansıtılmasında etkinliğin sağlanması için belirlenen paydaşların önceliklendirilmesi gerekir.

Paydaşların önceliklendirilmesinde, paydaşların etki ve önem derecesi dikkate alınır. Etki, üniversitenin paydaşı etkileyen faaliyetleri ve hizmetleri ve paydaşın üniversiteyi alacağı kararlarla etkileme gücünü ifade ederken, önem, üniversitenin paydaşın beklentilerini ve taleplerini karşılamaya verdiği değeri ifade eder. Bu etki ve önem derecesi kullanılarak, paydaşlar beş puanlık bir ölçek veya üniversite tarafından belirlenen bir derecelendirme yöntemi kullanılarak önceliklendirilir.

Paydaşların Değerlendirilmesi

Öncelikli paydaşlar bu aşamada kapsamlı bir şekilde değerlendirilir. Paydaşları değerlendirirken cevaplanması gereken sorular şunlardır:

*Paydaş üniversitenin hangi ürünü/hizmeti ile ilgileniyor?

*Paydaşların üniversiteden beklentileri nelerdir?

*Paydaş, üniversitenin ürün/hizmetlerini nasıl etkiliyor? *Paydaşlar, üniversitenin ürün/hizmetlerinden nasıl etkileniyor?

Paydaş analizi kapsamında paydaşlar üniversitenin sunduğu ürün/hizmetlerle ilişkilendirilir. Bu şekilde hangi ürün/hizmetlerden kimin faydalandığı net bir şekilde ortaya çıkar.

Paydaş Görüşlerinin Toplanması ve Değerlendirilmesi

Üniversiteye ilişkin birincil paydaşların görüş ve önerilerinin toplanması aşamasında aşağıdaki sorulara cevap aranır:

*Görüş ve öneriler hangi yöntemle toplanacak?

*Hangi kişi veya birimin görüşleri alınacak?

*Görüşleri kim toplayacak?

*Görüş ve öneriler ne zaman ve ne kadar süreyle toplanacak?

*Alınan görüş ve öneriler ne zaman, nasıl ve kim tarafından iletilecek ve değerlendirilecek?

Paydaşların görüşlerinin toplanmasında Mülakat, Anket, Çalıştay, Toplantı, Arama, Konferans gibi yöntemler kullanılabilir.